Vào đời nhà Trần, ở Châu Ái có một chàng trai trẻ tuổi tên là Từ Thức. Từ Thức mới hai mươi tuổi đã được bổ làm quan huyện. Nhưng vị quan huyên trẻ tuổi này lại không ham hố chốn quan trường, chàng chỉ thích ngâm thơ, vịnh nguyệt và đi ngao du đây đó. Tháng Giêng năm ấy có hội hoa Mẫu đơn, Từ Thức một mình đi vãn cảnh chùa như những trai làng đi trẩy hội. Vừa vào đến cổng chùa, Từ Thức đã nhìn thấy một cô gái xiêm áo lụa là đang bị trói buộc ở một gốc cây. Từ Thức hỏi ra mới biết, cô gái đó đã nhỡ tay làm gãy một cành hoa và bị làng phạt vạ. Vì không có tiền đền làng nên cô gái bị trói ở đó. Từ Thức cởi tấm áo lương mới, đưa cho bọn tuần canh bán lấy tiền để nộp phạt cho cô gái. Cô gái rất cảm động. Trước khi chia tay, nàng nói: – Nhà thiếp ở cửa biển ngoài Châu Ái. Khi nào có dịp, mời chàng đến chơi. Từ hôm đó, Từ Thức ngày đêm mơ tưởng đến cô gái gặp trọng hội hoa Mẫu đơn. Chàng cất công tìm kiếm khắp nơi. Một hôm, Từ Thức một mình dạo chơi quanh một dãy núi ngoài...